Chân vòng kiềng là gì?

Chân vòng kiềng hay chân khuỳnh là tình trạng một hoặc hai chân bị cong vòng ra ngoài. Khi hai bàn chân khép sát, hai mắt cá bên trong chạm vào nhau, trục hai chi dưới sẽ tạo thành hình dạng một vòng tròn nên gọi là vòng kiềng. Tình trạng này đôi khi còn được gọi là chân chữ O. Khi đó, sẽ có một khoảng trống rộng giữa hai gối trong tư thế đứng thẳng và cả khi chúng ta đi lại.

Nguyên nhân chân vòng kiềng

1. Bẩm sinh/ Sinh lý

Trẻ sơ sinh thường xuất hiện tình trạng chân vòng kiềng trong những tháng đầu đời do tư thế chật hẹp trong tử cung. Trong giai đoạn trẻ mới biết đi, hiện tượng này cũng phổ biến. Khi trẻ cong chân, đứng khép 2 chân lại, sẽ có một khoảng trống rõ rệt giữa cẳng chân và đầu gối. Đây là tình trạng sinh lý phát triển bình thường của trẻ và thường trở về tư thế bình thường theo thời gian. (1)Xem thêm: Các dị tật cơ xương khớp bẩm sinh thường gặp

2. Bệnh lý

Trường hợp chân vòng kiềng ở trẻ sau 2 tuổi, đó có thể là kết quả của bệnh lý :Các bệnh lý dẫn đến tình trạng chân vòng kiềng:

2.1. Còi xương

Tình trạng còi xương thường xảy ra ở các bé bị thiếu hụt vitamin D, Canci hoặc Photpho kéo dài do không cung cấp đủ dinh dưỡng, thiếu tiếp xúc ánh nắng để cơ thể tổng hợp vitamin D hoặc do các bệnh lý di truyền.Trẻ bị còi xương sẽ có xương mềm và yếu hơ...

2.2. Bệnh Blount

Bệnh Blount (bệnh vẹo trong xương chày - tibia vara) là tình trạng ống chân của trẻ phát triển bất thường. Bệnh Blount có thể các biểu hiện rõ ràng từ sớm. Ở trẻ dưới 2 tuổi, có thể không phân biệt bệnh Blount ở trẻ sơ sinh với bệnh chân vòng kiềng sinh lý. Khi trẻ được 3 tuổi, tình trạng cong vẹo sẽ trở nên trầm trọng hơn và thường có thể thấy rõ ràng khi chụp X - Quang. (2)Bệnh Blount thường gặp ở nữ giới, trẻ em béo phì. Đặc biệt, các bé bắt đầu biết đi sớm sẽ có nguy cơ mắc phải tình trạng này cao hơn. Bình thường, trẻ nên bắt đầu tự đi lại trong khoảng 11 - 14 tháng tuổi.

2.3. Bệnh Paget

Bệnh Paget là một bệnh lý chuyển hóa. Bệnh gây ảnh hưởng xấu tới quá trình liền xương, khiến xương không thể phục hồi như ban đầu. Lâu dần, tình trạng này có thể dẫn tới chân vòng kiềng cùng nhiều vấn đề sức khỏe khác. Bệnh Paget thường gặp ở người lớn tuổi, có khả năng điều trị thành công khi được chẩn đoán và chữa trị sớm.

2.4. Rối loạn xương di truyền hiếm gặp - Loạn sản sụn

Bệnh lùn xảy ra là do một tình trạng là loạn sản sụn (achondroplasia). Đây là một dạng rối loạn tăng trưởng xương, dẫn tới tình trạng xương không thể phát triển. Bệnh cũng là nguyên nhân gây ra chân vòng kiềng.

2.5. Nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác có thể gây ra tình trạng chân vòng kiềng ở trẻ như:

2.6. Bệnh lý hệ tiêu hóa (Bệnh Celiac)

Những nguyên nhân bệnh lý hay tiến triển gây chân vòng kiềng có thể được phòng ngừa thông qua các biện pháp kiểm soát và điều trị tốt bệnh. Tuy nhiên, chân vòng kiềng có thể là do bẩm sinh hay rối loạn tăng trưởng xương, cần được phát hiện và khắc phục sớm để giảm thiểu nguy cơ.Trẻ trên 2 tuổi vẫn bị chân vòng kiềng nếu chưa cải thiện, người nhà nên đưa bệnh nhi đi khám để tìm nguyên nhân, từ đó điều trị sớm và đúng cách, tránh tình trạng này duy trì đến khi trẻ trường thành.Tham khảo: Chân vòng kiềng ở người lớn

Dấu hiệu dị tật chân vòng kiềng

Chân vòng kiềng trở nên rõ ràng nhất khi trẻ đứng hoặc đi. Khi đứng, đầu gối của trẻ sẽ cong ra xa nhau, không chạm vào nhau, ngay cả khi trẻ đứng với hai mắt cá chân chạm vào nhau. Khi đi, chân vòng kiềng có thể ảnh hưởng đến dáng đi của trẻ và khiến tr...

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Theo thời gian, tình trạng chân vòng kiềng sẽ được cải thiện. Tuy nhiên, người nhà cũng cần biết khi nào nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ, cụ thể:

Chân vòng kiềng có nguy hiểm không?

Khi trì hoãn điều trị, chân vòng kiềng có thể gây ra những biến chứng như: (4)

Phương pháp chẩn đoán

Đối với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, trước tiên BS sẽ quan sát tình trạng cong ở chân trẻ và theo dõi sự điều chỉnh ở chân khi bé lớn hơn, tình trạng di chuyển ở trẻ.Khi trẻ lớn hơn 2 tuổi, nếu tình trạng không cải thiện, Bác sĩ có thể cho người nhà biết mức độ nghiêm trọng và nguy cơ bệnh tật liên quan ở trẻ bằng cách lấy số đo các vòng chân và quan sát bước đi của bệnh nhi.Ngoài ra việc chụp X-quang hay thực hiện những phương pháp chẩn đoán khác là cần thiết để phát hiện những bất thường ở chân và khớp gối. Xét nghiệm máu cũng có thể được chỉ định thực hiện khi bác sĩ nghi ngờ trẻ bị còi xương hoặc mắc bệnh Paget.

Chân vòng kiềng có sửa được không?

Một số biện pháp giúp khắc phục tình trạng chân vòng kiềng như:

1. Áp dụng chế độ dinh dưỡng phù hợp cho trẻ

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh sẽ giúp làm giảm nguy cơ phát triển những vấn đề ở xương như dị dạng xương, ngăn chặn khả năng tái phát của những cơn viêm làm phân hủy sụn khớp.Một số chất rất cần thiết cho sự phát triển bình thường của trẻ bị chân vòng kiềng như canxi, vitamin D, đạm, các khoáng chất. Người nhà nên lên thực đơn ăn mỗi ngày cho trẻ đầy đủ dưỡng chất, khuyến khích con hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, hạn chế ăn vặt và tăng cường các hoạt động thể chất với cường độ phù hợp, giúp hạn chế tối đa tình trạng tăng cân quá mức ở bệnh nhi.

2. Có biện pháp chữa trị kịp thời

Vậy để giảm thiểu nguy cơ tổn thương, chúng ta có thể dùng miếng lót giày hoặc dụng cụ chỉnh hình (dụng cụ y tế đặt trong giày) để khắc phục điều này. Đeo nẹp vào ban đêm là biện pháp khắc phục chân vòng kiềng ở trẻ. Biện pháp này thường được bác sĩ nh...

3. Thực hiện các bài tập dành cho trẻ bị chân vòng kiềng

Người nhà có thể hướng dẫn trẻ thực hiện các bài tập giúp cải thiện sức mạnh bên trong và khôi phục tư thế đứng, đồng thời tăng cường sự dẻo dai và sức mạnh ở chân.

4. Kiểm soát trọng lượng cơ thể trẻ

Kiểm soát tốt cân nặng của trẻ là biện pháp khắc phục tình trạng chân vòng kiềng hiệu quả. Khi trẻ bị chân vòng kiềng, xương và những mô liên kết đều chịu căng thẳng, áp lực do sự phân bố và khớp nối không đồng đều. Vì thế, xương của bệnh nhi sẽ bị quá tải khi trẻ thừa cân và béo phì, dẫn tới biến dạng chi dưới.Ngoài ra, khớp gối của trẻ có nguy cơ cao bị tổn thương, dẫn tới tình trạng chân vòng kiềng khi thừa cân quá mức. Nếu trong gia đình của bệnh nhi có người bị rối loạn xương, nguy cơ này sẽ cao hơn.

Biện pháp phòng ngừa

Đến nay vẫn chưa có biện pháp cụ thể phòng ngừa tình trạng chân vòng kiềng. Tuy nhiên có thể ngăn ngừa các tình trạng gây ra bệnh. Chẳng hạn, người bệnh có thể ngăn ngừa còi xương bằng cách đảm bảo bổ sung đủ vitamin D, thông qua chế độ ăn và việc ti...