Thuốc lá điện tử đang trở thành một trào lưu mới trong giới trẻ hiện nay vì nhiều công dụng tích cực của nó được các nhà sản xuất quảng cáo hấp dẫn trên thị trường như không gây hại tới sức khỏe người dùng, có thể giúp cai thuốc lá. Tuy nhiên, thuốc lá điện tử có thực sự an toàn như quảng cáo hay không vẫn đang là tấm màn bí ẩn chưa được giải đáp.
1. Thuốc lá điện tử là gì?
Herbert A. Gilbert đến từ Mỹ là người đầu tiên đưa ra ý tưởng về thuốc lá điện tử vào năm 1963. Tuy nhiên, đến năm 2003, một dược sĩ đông y người Trung Quốc có tên là Hon Lik (Hàn Lực) đã phát triển ra loại thuốc lá điện tử với hình dáng hiện đại được sử dụng rộng rãi ngày nay. Hon đã tiết lộ rằng, việc phát triển thuốc lá điện tử của ông xuất phát từ thói quen hút thuốc của chính bản thân và từ cái chết của cha ông do mắc ung thư phổi. Cũng vào thời điểm đó, công ty của Hon bắt đầu giới thiệu thuốc lá điện tử tại thị trường Trung Quốc và sau vài năm nó đã lan rộng ra các nước khác trên thế giới. Hiện nay, thuốc lá điện tử cũng được sử dụng rộng rãi và dường như nó đã trở thành trào lưu mới của giới trẻ tại Việt Nam.
Thuốc lá điện tử không chứa các nguyên liệu lá thuốc lá như bình thường mà thực chất nó là một thiết bị mô phỏng có chứa tinh dầu bên trong. Nếu như điếu thuốc lá thông thường sẽ sử dụng lửa để đốt cháy thì đối với thuốc lá điện tử sẽ sử dụng điện để đốt cháy chất lỏng bên trong nó. Chất lỏng sau khi được đốt cháy sẽ biến thành một luồng hơi có mùi vị và cảm giác giống như hút thuốc lá thật. Do tính chất không tạo ra khói khi hút cho nên các nhà sản xuất thuốc lá điện tử đã quảng cáo trên thị trường với những khả năng nổi bật như loại bỏ các chất độc hại và mùi khó chịu chứa trong thuốc lá điếu. Tuy nhiên, trên thực tế liệu loại thuốc lá này có thực sự an toàn đối với sức khỏe người dùng hay không thì vẫn còn rất nhiều tranh cãi.
2. Cấu tạo của thuốc lá điện tử
Cấu tạo của thuốc lá điện tử thường có 3 phần chính, bao gồm:
- Phần đầu tank: có tên gọi khác là RDA hoặc RTA. Đầu tank này là nơi để đốt cháy tinh dầu từ dạng lỏng sang dạng hơi.
- Phần thân máy: bao gồm các bộ phận chính như pin và nút điều khiển pin. Thân máy của thuốc lá điện tử được thiết kế với rất nhiều mẫu mã đa dạng khác nhau, tùy theo sở thích và mục đích của người sử dụng.
- Ống đựng tinh dầu: ống đựng tinh dầu của thuốc lá điện tử còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như E-Liquid hoặc E-Juice. Nó thường có dạng lỏng và khi ở nhiệt độ cao sẽ chuyển thành dạng khói.
3. Thuốc lá điện tử hoạt động như thế nào?
Trong thuốc lá điện tử có chứa một viên pin lithium nhỏ được tích hợp bên trong một mô đun có thể tùy biến (hay còn gọi là mod), sẽ cung cấp năng lượng cho một bộ vòi phun. Thành phần này sẽ làm nóng tinh dầu- thường là nicotine hòa tan trong propylene glycol, có thêm hương liệu và chất tạo màu.
Tinh dầu sau khi nóng lên sẽ chuyển thành hơi, người hút có thể hút luồng hơi này và thở ra như điếu thuốc lá thật. Người bán thường gọi chất lỏng này là “juices” hoặc “tinh dầu thuốc lá điện tử” vì nó có nhiều hương vị trái cây khác nhau, nồng độ nicotine trong đó dao động từ 0-26 mg.
4. Thành phần của thuốc lá điện tử
Hiện nay, thuốc lá điện tử được lưu hành rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới, Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ, thậm chí nó đã trở thành trend phổ biến trong giới trẻ hiện nay vì họ tin rằng thuốc lá điện tử có thể giúp họ cai được thuốc lá và ít độc hại tới sức khỏe hơn thuốc lá điếu thông thường. Tuy nhiên ít ai có thể biết rõ bên trong thuốc lá điện tử có những thành phần gì và nó có thực sự an toàn như quảng cáo hay không. Tất cả vẫn đang là những ẩn số. Để làm rõ được vấn đề này, các nhà khoa học đã nghiên cứu những thành phần đặc biệt có trong thuốc lá điện tử. Những thành phần này bao gồm:
Nicotine: Là thành phần gây nghiện trong thuốc lá điện tử và thuốc lá thường. Nicotine có thể kích thích hệ thần kinh trung ương, làm tăng huyết áp, hô hấp và nhịp tim. Không thể phủ nhận nicotine trong thuốc lá điện tử là chất gây hại tới sức khỏe của người sử dụng. Tuy nhiên lượng nicotine có trong điếu thuốc lá thông thường sẽ lớn hơn rất nhiều so với lượng nicotine trong thuốc lá điện tử. Mặt khác, người dùng thuốc lá điện tử có thể kiểm soát được lượng nicotine bằng cách chọn loại tinh dầu có nồng độ nicotine thấp và địa chỉ bán chính hãng cũng giúp hạn chế được tối đa các chất gây hại cho sức khỏe và giúp cơ thể bạn đảm bảo hơn.
Nước: Trong nhiều loại tinh dầu thuốc lá điện tử có chứa nước, chúng sẽ được làm nóng lên nhờ một cuộn dây kim loại, sau đó hóa thành các hạt nước nhỏ hơn lẫn trong khói để người hút hút vào.
Propylene Glycol: Là một loại cồn không màu, không mùi và không vị. Nó thường được sử dụng làm chất chống đông, giúp giảm nhiệt độ đóng băng của nước. Nó cũng được coi là một loại chất an toàn được dùng trong chế biến thực phẩm, thuốc và mỹ phẩm hoặc dùng trong các nhà máy tạo khói hoặc sương mù nhân tạo trên sân khấu. Mặc dù nó được xem là an toàn nhưng thực chất nó có thể gây kích ứng phổi và mắt, gây hại cho những người mắc các bệnh phổi mãn tính như nghẽn khí kinh niên hoặc hen suyễn.
Glycerin: Là một hóa chất không màu, không mùi và có vị hơi ngọt. Giống như Propylene Glycol, FDA xem đây là một loại hóa chất an toàn cho người dùng, có thể được sử dụng trong dược phẩm và thực phẩm. Tuy nhiên, theo tiến sĩ dược khoa Maciej Goniewicz- người chuyên nghiên cứu về thuốc lá và thuốc điện tử tại Viện ung thư Roswell Park cho biết, mặc dù Propylene Glycol và Glycerin đều được coi là an toàn, nhưng chúng ta vẫn không biết chắc chắcn được điều gì sẽ xảy ra nếu người dùng hút một lượng lớn các loại hóa chất này trong một thời gian dài.
Chất tạo mùi: Trên thị trường hiện nay có đến hàng trăm loại mùi tinh dầu thuốc lá điện tử khác nhau, bao gồm những loại được dán mác với cái tên nghe có vẻ rất “thiên nhiên” như táo, cherry, cam hoặc “ngọt ngào” như chocolate, bánh kem,...thậm chí là giống với mùi thuốc lá thật. Theo Tiến sĩ Goniewicz cho biết, nhiều loại hóa chất tạo mùi này cũng được dùng trong chế biến thực phẩm, tuy nhiên vấn đề đặt ra là khi chúng ta ăn chúng, chúng ta có thể vẫn an toàn về sức khỏe, nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu ta hít chúng? Bên cạnh đó, các nhà sản xuất cũng không công bố thành phần chi tiết của các chất tạo mùi này với lý do là “bí mật thương mại”. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu của Đại học Harvard cho biết, khoảng 75% trong số 51 loại tinh dầu thuốc lá điện tử có chứa một chất có tên gọi là diacetyl - một trong những nhân tố chính gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.
Khi làm nóng và bay hơi Formaldehyde, Acrolein, Acetaldehyde: trong quá trình làm nóng tinh dầu sẽ sản sinh ra một số hóa chất độc hại, chúng được chuyển thành dạng hơi và lẫn vào trong khói khi người dùng hít vào. Theo giáo sư Benowitz tại Đại học Dược California cho biết, một trong số những loại hóa chất này có thể gây kích ứng và gây viêm mạch máu. Trong thuốc lá thường cũng có sự hiện diện của những loại chất độc hại này. Một số loại hóa chất chính thường thấy khi đốt tinh dầu thuốc lá điện tử, bao gồm:
- Formaldehyde: một loại hóa chất có thể gây ung thư
- Acetaldehyde: một chất cũng có thể gây ung thư
- Acrolein: được hình thành trong quá trình nung nóng glycerin. Loại hóa chất này góp phần gây ra các tổn thương phổi và các vấn đề tim mạch cho người hút thuốc.
Nồng độ của cả 3 chất này đều tăng tỷ lệ thuận với nhiệt độ của tinh dầu khi được đun nóng. Ngoài ra, giáo sư Benowitz cũng cho biết, người hút thường bị cám dỗ bởi nhiệt độ do họ muốn có nhiều lượng nicotine hơn để “phê” hơn. Vì vậy họ thường tăng điện áp của pin lên và tăng nhiệt độ lên để đốt được nhiều hơn.
Các hạt nhỏ và kim loại: Thuốc lá điện tử cũng chứa các hạt bụi nhỏ và mật độ của các hạt bụi này tương tự giống như thuốc lá truyền thống. Các hạt bụi này có thể gây ra các tổn thương cho mạch máu, gây viêm hoặc các hiệu ứng thần kinh. Tuy nhiên, vẫn chưa có đủ nghiên cứu được thực hiện để xác định cụ thể mức độ an toàn của các hạt bụi này trong thuốc lá điện tử. Một số kim loại độc hại như nickel, thiếc, thủy ngân và chì cũng có thể xuất hiện trong hơi khói của thuốc lá điện tử.
5. Thuốc lá điện tử có thực sự an toàn?
Dù là thuốc lá truyền thống hay thuốc lá điện tử cũng đều liên quan đến hoạt động hút thuốc lá thông thường. Dựa trên những gì chúng ta biết bây giờ thì có lẽ thuốc lá điện tử sẽ có mức độ nguy hiểm ít hơn nhiều so với thuốc lá thông thường.
Việc hút thường xuyên bất kỳ loại thuốc lá nào cũng đều không tốt cho sức khỏe tổng thể của bạn. Theo Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ, thuốc lá thải ra khoảng 7.000 hóa chất khi bị đốt cháy, nhiều trong số chúng đều rất độc hại - ít nhất 69 trong số các hóa chất đó gây ung thư.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng, thuốc lá điện tử không phải là một sản phẩm dành cho những người không có thói quen hút thuốc. Những ai chưa bao giờ hút thuốc thì tốt đừng nên thử nó. Dù sao đi chăng nữa thì thuốc lá điện tử cũng có chứa nicotine và sẽ gây nghiện. Mặt khác, nó cũng không phải là một phương pháp hiệu quả giúp bạn cai thuốc lá.
Nguồn tham khảo: Webmd.com
XEM THÊM:
- Hút thuốc lá gây ung thư phổi như thế nào?
- Hút thuốc lá và rối loạn cương dương
- Báo động: Ảnh hưởng của hút thuốc lá thụ động tới sức khỏe trẻ em
