Xây dựng thực đơn cho người suy thận khoa học góp phần kiểm soát bệnh hiệu quả, nâng cao hiệu quả điều trị, giảm thiểu biến chứng nguy hiểm. Vậy, thực đơn cho người bị suy thận cần tuân theo những nguyên tắc gì? Những thực phẩm nào nên và không nên tiêu thụ?
Bài viết được tư vấn bởi Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người suy thận
Thực đơn ăn uống cho người suy thận phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, giai đoạn suy thận, trước lọc thận hay lọc thận định kỳ và nhiều yếu tố khác. Người bệnh nên đi khám, tư vấn bác sĩ dinh dưỡng cụ thể cho thực đơn chi tiết. Nhìn chung, nguyên lý cơ bản là giảm lượng natri, phốt pho, kali và chất lỏng, kiểm soát lượng protein. Thay vào đó, nên ưu tiên tăng cường protein chất lượng cao, cung cấp đủ năng lượng và bổ sung những dưỡng chất cần thiết.
1. Đảm bảo protein phù hợp với mức độ suy thận và số lần chạy thận
Người suy thận thường gặp khó khăn trong việc loại bỏ chất thải protein (chất đạm). Tuy nhiên, thiếu protein lại dễ dẫn tới suy dinh dưỡng, yếu cơ và giảm miễn dịch. Vì vậy, hàm lượng đạm trong thực đơn cho người suy thận cần được điều chỉnh phù hợp với thể trạng, mức độ suy thận và thời gian lọc máu của người bệnh.
Với người suy thận chưa lọc thận, lượng protein nên chiếm 8-10% tổng năng lượng (khoảng dưới 0,8g/kg cân nặng/ngày). Trong khi đó, người lọc thận định kỳ cần bổ sung protein tùy theo tần suất thực hiện mỗi tuần như sau:
Mặt khác, nên ưu tiên sử dụng nguồn protein chất lượng cao từ động vật vì nó cung cấp đủ 9 loại axit amin cần thiết cho cơ thể. Ngược lại, protein từ thực vật chỉ cung cấp khoảng 5-7 loại axit amin. Do đó, chất đạm động vật được khuyến nghị nên chiếm 50-70% tổng lượng đạm hấp thụ ở người chưa chạy thận. Đối với người chạy thận định kỳ, tỷ lệ này là trên 60%.
2. Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, chất béo và chất đường bột
Hiện tượng chán ăn khá phổ biến ở người bị suy thận do không cảm thấy đói hoặc ăn không ngon miệng. Điều này kéo dài khiến cơ thể không nhận đủ năng lượng, dẫn tới sụt cân và các vấn đề sức khỏe khác. Vì thế, cần trao đổi với bác sĩ dinh dưỡng để được tư vấn những thực phẩm phù hợp, đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cần thiết. (1)
Với người trước lọc thận, cần dung nạp 30 - 40 kcal/kg cân nặng lý tưởng. Người lọc thận định kỳ cần bổ sung 35 - 40 kcal/kg cân nặng lý tưởng/ngày. Trong đó, tỷ lệ những chất cung cấp năng lượng cho cơ thể gồm:
3. Cân bằng các chất điện giải và nước
Ở người bị suy thận, tình trạng mất cân bằng điện giải rất phổ biến, ảnh hưởng đến chức năng thận. Vì thế, khi xây dựng thực đơn cho người suy thận, cần điều chỉnh hàm lượng các chất điện giải (natri, kali, canxi, phốt pho…) hợp lý nhằm tránh những biến chứng nguy hiểm như giòn xương hoặc rối loạn nhịp tim. Bên cạnh đó, kiểm soát lượng chất lỏng cũng rất quan trọng. Nạp quá nhiều nước có thể gây phù nề, tăng áp lực lên tim và phổi của người bệnh.
Hàm lượng khuyến cáo của các chất điện giải và nước như sau:
4. Bổ sung các loại vitamin và khoáng chất
Thực đơn ăn cho người suy thận cần bổ sung các loại vitamin và khoáng chất gồm vitamin C, vitamin nhóm B (B6, B9 và B12), sắt, axit folic… Những dưỡng chất này góp phần làm lành tổn thương, cải thiện chức năng thận. Qua đó hỗ trợ quá trình hồi phục và ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.
- Lưu ý: Hàm lượng các chất trên đây chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, mức độ tổn thương cùng nhiều yếu tố khác. Người bệnh nên gặp trực tiếp bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể hơn.
Thực đơn cho người bị suy thận bao gồm những gì?
Thực đơn cho người suy thận nên đảm bảo cân bằng giữa các dưỡng chất cần thiết. Những thực phẩm người bị suy thận nên và không nên ăn gồm:
Xem thêm:
- Bệnh suy thận nên ăn gì, kiêng gì?
Gợi ý thực đơn 7 ngày cho người suy thận
Dưới đây là gợi ý thực đơn cho người suy thận trong 7 ngày, người bệnh nên đi khám tư vấn bác sĩ cụ thể:
Thực đơn cho người suy thận ngày 1
Cơ cấu khẩu phần ăn:
- Năng lượng: 1.605 kcal
- Protein: 65 g
Thực đơn cho người suy thận ngày 2
Cơ cấu khẩu phần ăn:
- Năng lượng: 1,788 kcal
- Protein: 41,6 g
Thực đơn cho người suy thận ngày 3
Cơ cấu khẩu phần ăn:
- Năng lượng: 1.605 kcal
- Protein: 65 g
Thực đơn cho người suy thận ngày 4
Cơ cấu khẩu phần ăn:
- Năng lượng: 1.663 kcal
- Protein: 60 g
Thực đơn cho người suy thận ngày 5
Cơ cấu khẩu phần ăn:
- Năng lượng: 1.685 kcal
- Protein: 70 g
Thực đơn cho người suy thận ngày 6
Cơ cấu khẩu phần ăn:
- Năng lượng: 1.645 kcal
- Protein: 65 g
Thực đơn cho người suy thận ngày 7
Cơ cấu khẩu phần ăn:
- Năng lượng: 1.690 kcal
- Protein: 70 g
- Lưu ý: Thực đơn này chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi dựa vào nhu cầu dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Hãy đến gặp bác sĩ dinh dưỡng để được tư vấn thực đơn 7 ngày cho người suy thận phù hợp và hiệu quả với từng trường hợp cụ thể.
Tư vấn thực đơn hàng ngày cho người suy thận tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh
Để xây dựng thực đơn dành cho người suy thận hợp lý, cần dựa trên thể trạng, mức độ tổn thương và nhiều yếu tố khác. Vì vậy, người bệnh suy thận nên đến thăm khám chuyên khoa dinh dưỡng tại các bệnh viện hoặc phòng khám uy tín. Khi đến đây, bác sĩ dinh dưỡng sẽ đánh giá sức khỏe tổng quát và tư vấn chế độ ăn uống khoa học, hỗ trợ tốt nhất cho quá trình phục hồi.
Khoa Dinh dưỡng - Tiết chế của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là địa chỉ khám dinh dưỡng cho người suy thận uy tín. Tại đây quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng được đào tạo bài bản và giàu kinh nghiệm, chuyên tư vấn và điều trị dinh dưỡng cho các bệnh lý, gồm suy thận. Song song đó, đơn vị cũng đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại, hỗ trợ tốt nhất trong thăm khám và chẩn đoán.
Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ dinh dưỡng có thể hội chẩn với các chuyên khoa liên quan. Từ đó thiết kế thực đơn ăn uống cho người suy thận tối ưu, đáp ứng tình trạng của từng trường hợp riêng biệt. Quy trình thăm khám, tư vấn và điều trị chuyên nghiệp, tận tâm và chi phí hợp lý. Hãy liên hệ hotline: 093 180 6858 - 0287 102 6789 (HCM), 024 3872 3872 - 024 7106 6858 (Hà Nội) để đặt lịch thăm khám khi có nhu cầu.
Xem thêm:
- Chế độ ăn cho người suy thận
Để đặt lịch thăm khám tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, vui lòng liên hệ:
Thực đơn cho người suy thận cần đảm bảo cung cấp đầy đủ năng lượng, dưỡng chất cần thiết và cân bằng các chất điện giải, nước. Người bệnh suy thận nên gặp trực tiếp chuyên gia dinh dưỡng ở những bệnh viện, phòng khám uy tín để được tư vấn chế độ ăn uống cá nhân hóa, đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu.
