4 loại vắc xin cúm cho người lớn cần tiêm để bảo vệ sức khỏe

Bệnh cúm không phải là bệnh xoàng như nhiều người chủ quan, cúm có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm và tử vong cao chủ yếu ở nhóm trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn, người già trên 65 tuổi, người mắc bệnh nền mạn tính, người suy giảm hệ miễn dịch và phụ nữ mang thai. CDC Hoa Kỳ ước tính chỉ từ năm 2010 đến năm 2023, bệnh cúm đã gây ra 9,3 - 41 triệu ca bệnh, 100.000 - 710.000 ca nhập viện và 4.900 - 51.000 ca tử vong mỗi năm. Chính vì vậy, tiêm đầy đủ các loại vắc xin cúm cho người lớn là biện pháp an toàn và hữu hiệu nhất hiện này giúp ngăn chặn bệnh cúm và các biến chứng nguy hiểm do gây cúm gây ra.

Bài viết được sự tư vấn chuyên môn của BS Nguyễn Văn Mác Toàn, Quản lý Y khoa vùng 1 Miền Trung Tây Nguyên, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC.

Vì sao người lớn cần tiêm vắc xin phòng cúm mỗi năm?

Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính do các chủng virus cúm A H3N2, H1N1, cúm B (Yamagata, Victoria), cúm C gây ra. Bệnh có tính lây nhiễm rất nhanh qua đường hô hấp, thông qua dịch tiết khi người bệnh nói chuyện, ho, hắt hơi hoặc giao tiếp. Khi nhiễm virus, người bệnh xuất hiện các triệu chứng như sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho.

Bệnh cúm xảy ra ở mọi đối tượng với tỷ lệ tấn công ước tính khoảng 5-10% ở người lớn và 20-30% ở trẻ em mỗi năm. Nghiên cứu về gánh nặng bệnh tật toàn cầu cũng chỉ ra rằng Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ mắc cúm cao gấp 5 lần so với trung bình thế giới với hơn 3.700/100.000 dân.

Trong đó, cúm đặc biệt nguy hiểm với người già trên 65 tuổi, người có các bệnh lý nền (bệnh mạn tính như tim mạch, cao huyết áp, phổi tắc nghẽn mãn tính, thận mãn tính), người suy giảm hệ miễn dịch và phụ nữ mang thai. Đây là những đối tượng thuộc nhóm có nguy cơ cao dễ mắc cúm và có nguy cơ gặp các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm phế quản hen suyễn, nhiễm trùng tai, trong trường hợp không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, cúm có thể gây tử vong.

Bên cạnh đó, virus cúm rất “tinh vi” bởi chúng liên tục thay đổi cấu trúc kháng nguyên theo chu kỳ năm nhằm né tránh kháng thể và làm cho hệ thống miễn dịch mất kiểm soát. Điều này khiến vắc xin cúm mùa của năm trước sẽ không còn hiệu quả bảo vệ toàn diện đối với các chủng virus cúm đang lưu hành. Nghiên cứu cũng chỉ ra vắc xin cúm có hiệu lực bảo vệ rất cao, lên đến 90%. Tuy nhiên, hiệu lực bảo vệ của chúng sẽ giảm dần sau khoảng 6 đến 12 tháng. (1)

Chính vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, không chỉ trẻ nhỏ mà người lớn cũng cần tiêm vắc xin phòng bệnh cúm mỗi năm một lần, đặc biệt là những đối tượng thuộc nhóm có nguy cơ cao dễ mắc bệnh, bởi đây chính là biện pháp tốt nhất để phòng ngừa bệnh cúm cũng như các biến chứng nguy hiểm do cúm gây ra cho bản thân, gia đình và toàn xã hội.

Các loại vắc xin cúm cho người lớn phổ biến hiện nay

Hiện nay, có 4 loại vắc xin cúm cho người lớn đang được cấp phép lưu hành phổ biến tại Việt Nam là vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan), GC FLU Quadrivalent (Hàn Quốc), Ivacflu-S (Việt Nam) và vắc xin cúm Vaxigrip Tetra (Pháp).

1. Vắc xin Vaxigrip Tetra (Hà Lan)

Vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp) là một trong số các loại vaccine cúm cho người lớn phổ biến tại Việt Nam. Đây là loại vắc xin bất hoạt do Tập đoàn Dược phẩm hàng đầu Sanofi Pasteur (Pháp) nghiên cứu và sản xuất, chính thức được phê duyệt tại châu Âu vào năm 2016. Vắc xin phòng ngừa bệnh cúm do 4 chủng virus cúm gây ra gồm: 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria) và được tiêm ngừa cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn.

2. Vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan)

Vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan) là loại vắc xin bất hoạt được nghiên cứu và sản xuất bởi hãng Abbott - Hà Lan. Vắc xin giúp phòng ngừa bệnh cúm do 4 chủng cúm gây ra bao gồm 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria), chỉ định tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. (2)

3. GCFlu Quadrivalent (Hàn Quốc)

Vắc xin GC FLU Quadrivalent (Hàn Quốc) là loại vắc xin bất hoạt, chứa các kháng nguyên được phân tách từ 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria) giúp phòng ngừa hiệu quả bệnh cúm. Nghiên cứu và sản xuất bởi hãng Green Cross (Hàn Quốc), được chỉ định tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn.

4. Vắc xin Ivacflu-S (Việt Nam)

Vắc xin Ivacflu-S (Việt Nam) thuộc một trong số các loại vắc xin cúm cho người lớn chống chỉ định tiêm cho phụ nữ mang thai. Đây là loại vắc xin bất hoạt được nghiên cứu và sản xuất bởi Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế IVAC - Việt Nam. Vắc xin giúp phòng ngừa bệnh cúm do 3 chủng cúm A(H3N2), cúm A(H1N1), cúm B (Victoria/Yamagata) gây ra và được chỉ định tiêm cho người lớn từ 18 tuổi đến 60 tuổi (đến sinh nhật lần thứ 60 tuổi).

Quý Khách hàng có thể tham khảo giá các loại vắc xin cúm cho người lớn và các loại vắc xin khác của Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC được niêm yết công khai tại đây.

Nên tiêm loại vắc xin phòng cúm nào?

KHÔNG CÓ LOẠI VẮC XIN PHÒNG CÚM NÀO LÀ TỐT NHẤT! Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ CDC (Hoa Kỳ) khẳng định bất kỳ loại vắc xin cúm nào trước khi được cấp phép lưu hành rộng rãi trên toàn thế giới đều phải trải qua nhiều giai đoạn thử nghiệm lâm sàng rất nghiêm ngặt. Thậm chí sau khi được FDA phê duyệt để tiêm chủng trên toàn thế giới, vắc xin vẫn tiếp tục được giám sát để đánh giá tính an toàn và hiệu quả sau khi đưa vào sử dụng. (3)

Việc tiêm phòng vắc xin cúm đầy đủ, đúng lịch và duy trì mũi tiêm nhắc hàng năm sẽ giúp hệ miễn dịch sản sinh đủ lương kháng thể cần thiết, từ đó cơ thể được bảo vệ an toàn trước các chủng virus cúm đang lưu hành, ngăn chặn dịch bệnh, các biến chứng nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong do cúm gây ra, đặc biệt là ở trẻ em.

Do đó, các loại vắc xin cúm cho người lớn đều được sử dụng tiêm cho người dân mà không có sự ưu tiên tốt hay tốt hơn, vì thế không cần phải cân nhắc lựa chọn nên tiêm loại vắc xin cúm nào hay loại nào là tốt hơn.

Lịch tiêm các loại vắc xin cúm cho người lớn

Trung tâm Phòng và kiểm soát bệnh tật của Mỹ (CDC) khuyến cáo tất cả mọi người đều nên tiêm vắc xin cúm mùa hàng năm, nhất là trước khi mùa cúm diễn ra. Nắm rõ lịch tiêm các loại vắc xin cúm cho người lớn dưới đây để đưa cả gia đình đi tiêm phòng là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe.

Nội dung Vaxigrip Tetra (Pháp) Influvac Tetra (Hà Lan) GCFlu Quadrivalent (Hàn Quốc) Ivacflu-S (Việt Nam) Độ tuổi nhỏ nhất 6 tháng tuổi 6 tháng tuổi 6 tháng tuổi 18 tuổi Độ tuổi lớn nhất Không giới hạn Không giới hạn Không giới hạn 60 tuổi Phác đồ/ Lịch tiêm Vắc xin Vaxigrip Tetra 0,5 ml dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi chưa tiêm cúm có lịch tiêm 2 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc hàng năm.

Từ 9 tuổi trở lên: Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hàng năm.

Lưu ý: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin cúm hàng năm, luôn cách tối thiểu 12 tháng so với mũi trước.

Vắc xin Influvac Tetra 0.5 ml dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi chưa tiêm cúm có lịch tiêm 2 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc hàng năm.

Từ 9 tuổi trở lên: Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hằng năm.

Lưu ý: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin cúm hàng năm, luôn cách tối thiểu 12 tháng so với mũi trước.

Trẻ từ 6 tháng đến 9 tuổi:

Lịch tiêm 2 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: một tháng sau mũi 1

Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn: Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hằng năm.

Lưu ý: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin Cúm hàng năm, luôn cách tối thiểu 12 tháng so với mũi trước.

• Tiêm 01 mũi.
• Tiêm nhắc lại 01 mũi hàng năm hoặc vào đầu các mùa có nguy cơ bùng phát dịch.

Tiêm phòng các loại vắc xin cho người lớn ở đâu?

Trong rất nhiều địa chỉ tiêm chủng hiện nay, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC luôn là lựa chọn hàng đầu của mọi gia đình đến để tiêm phòng các loại vắc xin cần thiết cho trẻ em và người lớn. Sở hữu hàng trăm trung tâm tiêm chủng quy mô lớn rộng khắp cả nước, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC hoạt động nhằm đáp ứng nhu cầu tiêm chủng ngày càng tăng của người dân Việt Nam trong mùa cao điểm dịch bệnh với danh mục đa dạng các loại vắc xin cho mọi đối tượng, thế hệ mới, chất lượng tốt nhất, số lượng lớn được lưu trữ trong kho bảo quản vắc xin đạt tiêu chuẩn GSP, bảo quản vắc xin ở nhiệt độ tiêu chuẩn từ 2 đến 8 độ C theo đúng tiêu chuẩn nghiêm ngặt của nhà sản xuất, đảm bảo vắc xin trước khi tiêm cho Khách hàng phải đảm bảo hiệu quả và tính an toàn.

Tất cả các phòng tiêm tại hệ thống trên toàn quốc đều được trang bị tủ chuyên dụng để bảo quản vắc xin, quy trình an toàn tiêm chủng 8 bước an toàn được đảm bảo ở mức cao nhất.

Ngoài ra, với tư cách là đối tác chiến lược toàn cầu của nhiều hãng vắc xin lớn trong và ngoài nước, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC được đàm phán trực tiếp và đặt hàng số lượng lớn vắc xin, đảm bảo cung cấp đầy đủ vắc xin trong mọi thời điểm, cam kết không tăng giá, bình ổn giá giúp người dân có thêm cơ hội tiếp cận với các loại vắc xin thế hệ mới trên thế giới.

VNVC còn sở hữu nguồn nhân lực bác sĩ, điều dưỡng viên, nhân viên y tế chất lượng cao, được đào tạo bài bản, chính quy và chuyên nghiệp. 100% bác sĩ, điều dưỡng viên tại các trung tâm đều được đào tạo và cấp giấy chứng nhận an toàn tiêm chủng. 100% Khách hàng đến tiêm chủng tại VNVC sẽ được bác sĩ có chuyên môn khám sàng lọc miễn phí trước tiêm và chỉ định tiêm chủng phù hợp.

Bên cạnh đó, nhằm hỗ trợ tài chính cho hàng triệu gia đình Việt có cơ hội được tiếp cận đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh kịp thời, VNVC cũng có nhiều chương trình ưu đãi giá vắc xin lẻ, ưu đãi giá vắc xin gói, triển khai chính sách “Tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau”, hoặc chia nhỏ chi phí thanh toán trong nhiều lần, miễn phí tiêm vắc xin lao, miễn phí vắc xin uốn ván…

Mục đích của việc duy trì tiêm các loại vắc xin cúm cho người lớn hàng năm chính là bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các chủng virus cúm đang lưu hành, giảm tỷ lệ nhập viện điều trị do cúm, ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm cũng như giảm tỷ lệ tử vong do căn bệnh này gây ra. Do đó, vắc xin cúm cần được tiêm đúng theo phác đồ và đúng thời điểm, tiêm nhắc mỗi năm một lần để đảm bảo hệ miễn dịch khỏe mạnh chống lại các tác nhân gây bệnh.