Chế độ ăn uống trực giác – Các lợi ích vượt trội và nguyên tắc cơ bản

Chế độ ăn trực giác không hướng tới mục đích giảm cân mà giúp bạn thoát khỏi áp lực và sự gò bó của việc ăn kiêng cực đoan. Bạn không cần phải chi li đong đếm từng chút calo hay loại bỏ những thực phẩm cụ thể. Tất cả những gì bạn làm là lắng nghe cơ thể, nạp vào những loại thực phẩm phù hợp với nhu cầu và sức khỏe của bản thân.

Chế độ ăn trực giác là gì?

Về cơ bản, ăn theo trực giác là bạn hãy ăn nếu cảm thấy đói và dừng lại khi đã no. Chìa khóa ở đây là hãy để cơ thể lên tiếng và chỉ dẫn bạn tới việc hình thành những thói quen ăn uống phù hợp với bản thân. Chế độ ăn này được khuyên dùng và áp dụng bởi nhiều chuyên gia dinh dưỡng trên thế giới.

Dưới đây là 10 nguyên tắc cơ bản của chế độ ăn trực giác:

1. Nói “không” với tâm lý ăn kiêng: Bạn cần tránh xa những chế độ ăn kiêng nhằm mục đích giảm cân hoặc văn hóa ăn kiêng.
2. Làm hài lòng những cơn đói: Lắng nghe cơ thể và ăn khi bạn cảm thấy đói.
3. Chung sống hòa thuận với thực phẩm: Đừng cảm thấy tội lỗi khi bạn ít ăn những thực phẩm tốt cho sức khỏe. Hãy cứ ăn những gì bạn muốn và hợp với bạn.
4. Học cách bỏ ngoài tai: Sẽ có những người luôn nói với bạn rằng không nên ăn món này hoặc đồ ăn kia mới tốt, vô hình trung khiến bạn cảm thấy áp lực mỗi khi thưởng thức món ăn nào đó. Vì vậy, hãy bỏ qua những lời nói như vậy và tận hưởng món ăn với tinh thần tích cực.
5. Khám phá yếu tố dẫn tới sự thỏa mãn: Hãy cứ ăn những gì bạn cho là tốt nhất với mình và cảm thụ niềm thỏa mãn, vui sướng khi được ăn ngon.
6. Biết điểm dừng: Hãy dừng ăn nếu bạn đã thấy no.
7. Đối diện với cảm xúc của bạn: Hãy dùng các cách lành mạnh để vượt qua những tiêu cực trong cuộc sống thay vì việc ăn theo cảm xúc. Việc này có thể gây ra chứng rối loạn ăn uống (eating disorder) nếu không được kiểm soát hợp lý.
8. Tôn trọng cơ thể của bạn: Dù bạn béo hay gầy, cao hay thấp, hãy cứ thoải mái và tự tin với dáng hình cơ thể, miễn là bạn vẫn cảm thấy khỏe mạnh và hạnh phúc.
9. Nghĩ khác đi về vận động: Đừng chỉ chăm chăm coi vận động là một cách giúp bạn đốt cháy calo và giảm cân. Thay vào đó, bạn hãy nghĩ về cảm giác mỗi khi tập thể dục, bạn có thấy khỏe khoắn và thoải mái tinh thần hơn sau khi tập luyện không?
10. Trân trọng sức khỏe của mình: Lựa chọn thực phẩm bạn cảm thấy tốt cho bản thân và sức khỏe của mình.

Không giống như những chế độ truyền thống, không có gì gọi là quá giới hạn với chế độ ăn trực giác. Bạn không bị ràng buộc bởi bất kỳ chỉ số calo hay phải hạn chế cụ thể một thức ăn nào. Đây hoàn toàn không phải là một chế độ ăn kiêng mà là một chế độ ăn giúp bạn nhận thức rõ hơn và hài lòng hơn với cơ thể của mình.

Không chỉ thế, ăn theo trực giác đề cao việc tiếp cận lối sống lành mạnh một cách toàn diện hơn. Chính những nguyên tắc nghiêm khắc của việc ăn kiêng khiến bạn dễ thất bại và căng thẳng tinh thần hơn. Trong khi đó, lối sống lành mạnh phải đến từ nội tại bên trong con người. Một khi bạn thoải mái, vui vẻ mới có thể tỏa ra năng lượng tích cực và điều này có thể bắt đầu từ việc tận hưởng thức ăn.

Lợi ích

Một nghiên cứu năm 2014 đã kết luận rằng ăn theo trực quan là một cách tuyệt vời để duy trì cân nặng và có thể cải thiện sức khỏe như kiểm soát huyết áp và mức cholesterol. Ngoài ra, chế độ này còn được sử dụng để điều trị và ngăn ngừa chứng rối loạn ăn uống như ăn vô độ.

Một nghiên cứu năm 2014 đã chỉ ra rằng chế độ ăn này có những tác động tích cực tới tâm lý như nâng cao sự tự tin vào bản thân, giảm lo âu và trầm cảm.

CÁCH ÁP DỤNG

- Tin vào dấu hiệu của cơ thể: Khi bạn cảm thấy đói, hãy nạp vào ngay những loại thực phẩm phù hợp.

- Đừng quá tập trung vào các con số: Cân nặng hay BMI suy cho cùng cũng chỉ là những con số, dù chúng tăng lên hay giảm xuống đôi chút, bạn cũng không cần quá để ý. Thứ bạn cần quan tâm nhất là sức khỏe tổng quan của mình.

- Hãy tập thể dục: Các chuyên gia khuyên rằng bạn nên tập các bài tập cường độ trung bình khoảng 5 lần mỗi tuần để duy trì cơ thể khỏe mạnh và dẻo dai.

- Bỏ suy nghĩ bỏ bữa để “dành bụng” cho một bữa ăn khác: Điều này có thể dẫn tới việc ăn quá nhiều so với sức ăn của mình và khiến bạn khó tiêu hóa.

- Nghĩ về cảm xúc của mình: Để tránh việc ăn uống theo cảm xúc có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực, hãy suy nghĩ về lý do vì sao bạn ăn, bạn đang ăn gì và bạn cảm thấy thế nào khi thưởng thức bữa ăn của mình.

Nói đi cũng phải nói lại, chế độ ăn trực giác hay bất kỳ chế độ ăn nào cũng không thể hiệu quả và phù hợp với tất cả mọi người. Nó chỉ là một trong những cách tiếp cận lối sống khoa học. Nếu nó hiệu quả với bạn, hãy tiếp tục áp dụng. Hoặc nếu bạn cảm thấy hứng thú, bạn luôn có thể thử và trải nghiệm.